Anna Gorzkiewicz, Uniwersytet Medyczny w Łodzi
GLOBALNY PROBLEM WSPÓŁCZESNEJ NAUKI: JAKOŚĆ BADAŃ BIOMEDYCZNYCH
Wstęp
Zawód naukowca to niezwykle odpowiedzialna profesja. To właśnie od pracy naukowców zależy, w jakim stopniu potrafimy chronić dwie najcenniejsze dla człowieka wartości – zdrowie i życie. Dla wielu nauka to pasja, misja, powołanie. Jednakże złożoność natury i bezwzględność upływającego czasu nie dają naukowcom przywileju powtarzania błędów. Niestety, patrząc globalnie mamy spory problem, jako ludzkość, z dostrzeżeniem tej nadrzędnej prawdy. Ogromna ilość prac badawczych nie jest odtwarzalna, niezliczona ilość danych ginie, bądź nie koresponduje z innymi, a publikowane doniesienia naukowe oraz analiza statystyczna wyników pozostawiają wiele do życzenia. Tymczasem nauka nie wybacza przybliżeń i braku precyzji. Każda niewielka zmiana może doprowadzić do innego wyniku, czy wniosku. Każda pominięta, przeoczona, czy zagubiona informacja może odsunąć w czasie lub wręcz uniemożliwić osiągnięcie naukowego sukcesu. W milionach laboratoriów na całym świecie powstają hipotezy, z których jedynie niewielka część ma potencjał do stworzenia rozwiązania o znaczeniu klinicznym. Zdecydowanie mniejszy odsetek koncepcji naukowych rzeczywiście owocuje wierzytelnym przepisem na rozwiązanie konkretnego, bardzo specyficznego problemu. Spośród tych receptur tylko nieliczne przechodzą próbę wielostopniowego testowania i ostatecznej klinicznej weryfikacji. To czubek góry lodowej pływającej w oceanie potrzeb ludzkości.
Niniejsza praca to przegląd najistotniejszych doniesień naukowych z ostatnich lat ukazujących z różnych perspektyw skalę oraz powagę problemu poziomu jakości badań przedklinicznych oraz samych publikacji naukowych. Przedstawione są również wyniki ankiety własnej przeprowadzonej w okresie od marca do czerwca 2016 roku wśród 33 uczelnianych laboratoriów biomedycznych z całej Polski, w tym w uniwersytetach medycznych z Łodzi, Szczecina, Lublina, Białegostoku, Poznania, Gdańska, Warszawy i Bydgoszczy, w uniwersytetach z Gdańska i Wrocławia oraz w politechnikach z Łodzi i Krakowa. Jej wyniki można znaleźć na końcu rozdziału „Dane utracone”.
Czytaj więcej: GLOBALNY PROBLEM WSPÓŁCZESNEJ NAUKI: JAKOŚĆ BADAŃ BIOMEDYCZNYCH